Lập Kế hoạch Phát triển Cá nhân không chỉ giúp bạn lập kế hoạch hiệu quả cho tương lai và quản lý quá trình học tập và phát triển của bản thân mà còn có thể giúp bạn có một số định hướng trong sự nghiệp của mình.
Chúng tôi sẽ chia sẻ 7 bước cơ bản để lập một kế hoạch phát triển bản thân hoàn hảo.
Mục lục
Kế hoạch phát triển bản thân là gì?
Kế hoạch Phát triển bản thân ( Personal development plan – PDP) là một công cụ thiết yếu để giúp bạn đặt mục tiêu phát triển cá nhân trong tương lai , thường nhằm mục đích đạt được sự thăng tiến trong công việc, hay hoàn thành các mục tiêu của chính bạn trong các khía cạnh khác của cuộc sống cá nhân.
Khi lập một kế hoạch phát triển bản thân bạn sẽ thấy rõ được những điểm mạnh bạn đã có trong những lĩnh vực đó, những gì bạn cần thay đổi để đạt được những mục tiêu xác định và những kỹ năng bạn cần cải thiện để khắc phục điểm yếu của mình. Kế hoạch này được xem như một lộ trình chi tiết hướng dẫn bạn trong suốt hành trình để đạt được mục tiêu đặt ra.
Tại sao phải tạo một kế hoạch phát triển cá nhân?
“Nếu không lập kế hoạch là bạn đang lập kế hoạch cho sự thất bại”” (Benjamin Franklin). Một kế hoạch tốt cho phép bạn thiết lập các mục tiêu rõ ràng, chi tiết và có thể đạt được. Bạn cũng yên tâm hơn khi biết mình không đi lạc hướng hay ra xa mục tiêu đã đề ra.
Việc Lập kế hoạch Phát triển bản thân còn giúp bạn có cái nhìn thực tế hơn với mục tiêu và dễ dàng tự chịu trách nhiệm về những thành công và thất bại của mình. Không phải lúc nào bạn cũng có thể đạt được những mục tiêu đã đặt ra, đặc biệt là nếu bạn là người đầy tham vọng. Nhưng với một kế hoạch chi tiết và có sự đánh giá liên tục, bạn sẽ có nhiều khả năng thành công hơn. Trên thực tế, theo một nghiên cứu của nhà tâm lý học Gail Matthews, những người viết ra mục tiêu của mình thường đạt được những tham vọng của mình hơn 33% phần trăm so với những người không viết ra mục tiêu.
7 bước để lập một kế hoạch phát triển bản thân
Bước 1: Xác định mục tiêu
Điều đầu tiên, bạn cần xác định mục tiêu của mình. Đối với một số người, những điều này luôn nằm sẵn trong tâm trí và chỉ chờ thời điểm xuất hiện. Với một số khác thì có lại cần một chút thời gian tìm kiếm. Nó có thể liên quan đến công việc, hay điều gì đó giúp cuộc sống cá nhân của bạn trở nên phong phú hơn như bắt đầu một sở thích mới (vẽ, đàn, làm thơ,..), hoạt động thể chất (yoga, các bài tập giảm cân,..) hoặc học thêm một ngoại ngữ khác.
Hãy thực tế với những gì bạn muốn đạt được và nhớ rằng những mục tiêu này có thể là bất cứ điều gì từ ngắn hạn đến dài hạn, lớn hay nhỏ.
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc xác định mục tiêu, hãy tự hỏi bản thân mình những câu hỏi sau:
- Điều gì là quan trọng với bạn?
- Điều gì sẽ khiến cuộc đời bạn có ý nghĩa hơn?
- Những kỹ năng và kiến thức mới nào bạn muốn có được?
- Bạn sẽ hạnh phúc hơn trong một công việc khác chứ?
- Những thành tựu nào sẽ làm bạn hạnh phúc hơn?
- Bạn có bất kỳ ước mơ chưa thực hiện mà bạn đã sẵn sàng để thực hiện?
- Bạn có muốn tiến lên giai đoạn tiếp theo trong sự nghiệp của bạn?
Sau khi xác định được các mục tiêu, hãy viết chúng lên giấy và liệt kê thành một danh sách. Có thể từ 5-10 mục tiêu, tùy vào mong muốn hiện tại của bạn.
Mục tiêu số 1 ………………………………………………………….
Mục tiêu số 2………………………………………………………….
Mục tiêu số 3 ………………………………………………………….
Mục tiêu số 4………………………………………………………….
Mục tiêu số 5 ………………………………………………………….
Bước 2: Xác định thứ tự ưu tiên
Khi bạn đã đặt ra được các mục tiêu của mình, hãy cân nhắc lựa chọn thứ tự ưu tiên thực hiện của chúng và cố gắng không giải quyết quá nhiều mục tiêu cùng một lúc. Tốt nhất hãy lựa chọn hoàn thành từng mục tiêu một. Hãy nhớ sức lực của chúng ta là có hạn trong một ngày, vậy nên hãy lựa chọn cân nhắc kỹ thứ tự thực hiện cho phù hợp tránh việc “tham quá hóa thâm” và cuối cùng không việc gì được hoàn thành.
Bước 3: Xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức bằng công cụ SWOT
SWOT là viết tắt của Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats – Điểm mạnh, Điểm yếu, Cơ hội và Thách thức. Bạn có thể sử dụng bốn lĩnh vực này như một khuôn khổ để xác định những gì có thể giúp hoặc cản trở sự phát triển cá nhân của bạn.
Khi tiến hành phân tích SWOT, bạn nên xem xét tình hình hiện tại của mình và tự hỏi mình những câu hỏi khác nhau liên quan đến bốn lĩnh vực này.
Điểm mạnh (Strengths)
- Bạn giỏi trong lĩnh vực nào?
- Bạn có lợi thế gì hơn những người khác?
- Bạn có bất kỳ tài nguyên nào có sẵn cho bạn mà những người khác không có?
- Người khác nói gì về điểm mạnh của bạn?
- Bạn có thành tích nào mà bạn tự hào không?
Điểm yếu (Weaknesses)
- Bạn phải vật lộn với những kỹ năng nào?
- Bạn cần cải thiện lĩnh vực nào?
- Bạn có thói quen xấu nào không?
- Bạn có né tránh một số nhiệm vụ do thiếu tự tin không?
- Người khác nói gì về điểm yếu của bạn?
Cơ hội (Opportunities)
- Ngành bạn đang làm / đang tìm kiếm có ở vị trí đầy hứa hẹn không?
- Bạn có địa chỉ liên hệ nào trong danh bạ của mình có thể hỗ trợ bạn không?
- Bạn có thể tận dụng những sai lầm mà người khác đang mắc phải không?
- Có dự án nào bạn có thể hỗ trợ sẽ giúp bạn phát triển các kỹ năng khác nhau không?
Thách thức (Threats)
- Điều gì có thể làm chệch hướng thành công của bạn? Ví dụ. cạnh tranh, tài chính, thay đổi công nghệ và bất kỳ trở ngại nào khác.
- Có nguy cơ điểm yếu của bạn trở thành mối đe dọa không?
- Có bất kỳ thay đổi bên ngoài nào ngoài tầm kiểm soát của bạn mà có thể là mối đe dọa không?
Điều quan trọng là phải trung thực nhất có thể khi trả lời những câu hỏi này, đặc biệt là khi nhìn vào điểm mạnh và điểm yếu của bạn. Chúng sẽ cho bạn thấy rõ ràng hơn những thứ mình đang có và những điều cần bổ sung để đạt được mục tiêu.
Phân tích SWOT nhằm mục đích:
- Phát huy thế mạnh của bạn.
- Giảm điểm yếu của bạn.
- Khai thác các cơ hội có sẵn cho bạn.
- Giảm thiểu các mối đe dọa đến thành công của bạn.
Bước 4: Nghiên cứu các kỹ năng bạn cần để đạt được mục tiêu của mình
Phát triển bản thân là giúp bạn đi từ nơi bạn đứng đến vị trí bạn mong muốn. Vậy nên để đạt được điều mà bạn chưa bao giờ đạt được trước đây, bạn cần phát triển các kỹ năng bạn chưa từng có trước đây và bắt đầu thực hiện các kỹ năng đó càng sớm càng tốt.
Thực hiện một số nghiên cứu sâu về những gì cần để đạt được mục tiêu của bạn và loại kỹ năng, kiến thức hoặc bằng cấp nào sẽ giúp bạn khắc phục những điểm yếu chính của mình.
Ví dụ: nếu bạn muốn trở thành Nhân viên Công tác xã hội, nhưng bạn chưa có kinh nghiệm trước đó, có thể bạn sẽ cần cân nhắc việc đạt được chứng chỉ chuyên môn bằng cách thực hiện một khóa học hoặc có thể thực hiện một cách tiếp cận đầy đủ hơn và nghiên cứu một chủ đề liên quan tại Trường đại học.
Bước 5: Bắt tay vào hành động
Bằng cách xác định tất cả những điều trên, bạn nên sẵn sàng thiết lập một số hành động cụ thể để đạt được mục tiêu của mình.
Hành động cụ thể cho từng mục tiêu phụ thuộc hoàn toàn vào bạn. Hãy lựa chọn cách thức phù hợp nhất với bạn.
Bước 6: Xác lập khung thời gian rõ ràng cho từng mục tiêu
Nếu mục tiêu không có thời gian hoàn thành thì nó chỉ là những giấc mộng hay sự khát khao của bạn. Việc đặt ra thời hạn cho từng mục tiêu sẽ đảm bảo bạn dành sự tập trung và sức lực cho nó tốt hơn.
Hãy thực tế với thời gian bạn đặt ra cho mình, nếu thời gian quá ít so với khả năng nó sẽ làm bạn nản lòng, còn quá dài bạn sẽ bị rơi vào sự trì hoãn và có thể sẽ lãng quên mục tiêu của mình.
Bước 7: Đánh giá sự tiến bộ
Cuối cùng, hãy luôn theo dõi sự phát triển của bạn.
Điều này không chỉ giúp nhấn mạnh nơi bạn đã cải thiện (giúp tăng cường sự tự tin và động lực của bạn), nó còn cho bạn thấy những khía cạnh bạn nổi trội và tình trạng nào bạn cần cải thiện.
Ngoài ra với việc theo dõi liên tục này, bạn sẽ nhận ra những trở ngại, từ đó có thể thực hiện các hành động mới hoặc thay đổi các hành động hiện tại của mình theo cách phù hợp hơn với mục tiêu chính của bạn.
Tổng kết
Đôi khi bạn có thể thấy rằng mọi thứ không diễn ra theo đúng kế hoạch, nhưng bạn không nên lo lắng. Kế hoạch Phát triển bản thân của bạn không được thiết lập sẵn. Đó là một hướng dẫn linh hoạt mà bạn có thể điều chỉnh khi cần thiết. Hãy tự hỏi bản thân xem bạn có đang đưa ra những lựa chọn chính xác để đến được nơi bạn muốn hay không.
Nếu bạn hoàn thành Kế hoạch Phát triển bản thân đúng cách và sử dụng nó trong việc lập kế hoạch và đạt được mục tiêu của mình, bạn sẽ có nhiều khả năng thành công hơn trong sự nghiệp và cuộc sống nói chung. Nếu bạn không có kế hoạch, bạn có thể sẽ trì hoãn và lúng túng. Hãy nhớ những gì Benjamin Franklin đã từng nói: “Nếu không lập kế hoạch là bạn đang lập kế hoạch cho sự thất bại”.
Chúng tôi mong rằng những chia sẻ này sẽ hữu ích đối với các bạn!
Các bài viết liên quan
